Moeilijk gedrag in de badkamer
“Sinds een aantal maanden verzorgt Nicolas zich onvoldoende. Hoe kunnen we hem stimuleren tot een betere persoonlijke hygiëne?”
Observeren
Nicolas is 15 jaar en heeft het syndroom van Asperger.
Sinds enkele maanden duldt hij niemand meer in de badkamer. Hij wordt zeer boos en reageert soms zeer agressief als iemand de badkamer binnenkomt.
Als de ouders vragen of hij zich gewassen heeft of zijn tanden heeft gepoetst dan geeft Nicolas wel een eerlijk antwoord.
Nicolas kan zich zelfstandig wassen, zijn haren wassen en zijn tanden poetsen.
Nicolas heeft acné.
Nicolas speelt graag spelletjes op zijn computer, hij zou er uren mee kunnen doorgaan. Er zijn regels waaraan hij zich moet houden: tijdens de week mag Nicolas maximum 1 uur spelen op de computer, zaterdag en zondag mag dit maximum 2 uur. Hij aanvaardt deze regels.
Nicolas verzamelt alles wat met amfibieën te maken heeft.
Nicolas heeft weinig vrienden, maar zegt wel dat hij vrienden wil hebben.
Nicolas heeft nog nooit een dagschema of stappenplan gebruikt.
Een doel bepalen
Het gekozen doel is een betere persoonlijke hygiëne, meer specifiek:
- Iedere ochtend en avond zijn gezicht met een speciale zeep wassen.
- Iedere avond en ochtend zijn tanden poetsen.
- Iedere avond douchen.
- Zondag zijn haren wassen.
Aan de slag
De situatie aanpassen
De ruimte organiseren en visualiseren:
In een bakje worden 7 washandjes en de speciale zeep opgeborgen (éénmaal per week worden de washandjes aangevuld). Daarnaast staat een bakje met een beker, zijn tandenborstel en tandpasta. In het volgende bakje zit een douchespons en douchezeep.
-
-
Een zeepdispenser in de vorm van een amfibie kan het douchen voor Nicolas aantrekkelijker maken.
De activiteit organiseren en visualiseren:
De regels worden voor Nicolas op papier gezet en in de badkamer opgehangen: gezicht wassen met een speciale zeep, de tanden poetsen, een douche nemen en zondag de haren wassen. De visualisatie van de regels wordt gebruikt als checklist.
De tijd organiseren en visualiseren:
De checklist wordt per week opgesteld en er is een kolom voor de ochtend en de avond. Iedere week wordt deze door de ouders gecontroleerd.
Hulp bieden
Om de doelstelling voor te bereiden, is het wenselijk dat de ouders een gesprek of meerdere gesprekken hebben over het belang van persoonlijke hygiëne. Tijdens het gesprek is het de bedoeling dat Nicolas zelf tot een aantal belangrijke aandachtpunten komt. De ouders moeten dus vooral vragen stellen en hem begeleiden in zijn zoektocht. Nicolas kan ook zaken opzoeken op het internet.
Alle aandachtpunten worden genoteerd. Let hierbij op dat de woorden van Nicolas gebruikt worden en het in de ik-vorm is geschreven. Enkele voorbeelden:
- Ik moet me dagelijks douchen omdat ik nu meer zweet.
- Als ik mijn huid verzorg met een aangepast product kan dit een goede invloed hebben op de acné.
- Vrienden vinden het belangrijk dat ik verzorgd ben.
Belonen
De ouders hebben samen met Nicolas een contract opgesteld.
De tijd die hij op de computer mag spelen, moet Nicolas nu ‘verdienen’. De volgende afspraken worden gemaakt:
- Weekdag: 1 kruis = 10 minuten computer; 5 kruisen = 60 minuten computer.
- Zaterdag en zondag:1 kruis = 20 minuten computer; 5 kruisen = 120 minuten computer.
- Zondag haren gewassen: 15 minuten extra computertijd.
De lijst met aandachtpunten moet als een soort contract opgesteld worden. Het contract wordt door Nicolas ondertekend met de verbintenis hiermee rekening te houden.
Voorbeeld van een ingevulde checklist.